چرا رنگ ها در مانیتور با نسخه چاپی تفاوت دارند؟

رنگ تصاویر در صفحات کامپیوتری، گوشی، تبلت، لپتاپ و تلویزیون درخشش و تنوع زیادی دارد، اما نسخهٔ چاپی همان تصویر دقیقا به همان رنگ نیست؛ اما چرا؟ برای دریافت پاسخ این سوال، با کاما همراه باشید.

تا حالا پیش آمده است که از اینترنت تابلو سفارش دهید و پس از دریافت آن، متوجه شوید که رنگ آن با آنچه که در مانیتور دیده بودید، تفاوت دارد؟ البته این اتفاق برای تابلوهای کاما پیش نمی‌آید(!) اما به هر ترتیب نباید از آن ناراحت شوید؛ پاسخ این سوال ساده است: تفاوت بین مدل‌های رنگی RGB و CMYK مقصر اصلی این اختلاف رنگ است! فرق بین این دو باعث شده است که رنگ‌های چاپی با رنگ‌های دیجیتالی تفاوت داشته باشند.

RGB و CMYK چیست و چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟

همهٔ ما رنگ‌ها را دوست داریم. رنگ‌ها راهی فوق‌العاده برای انتقال انرژی به مخاطب است. خیلی‌ها تصور می‌کنند که طرحی که چاپ می‌شود، باید دقیقا به همان رنگی باشد که روی مانیتور می‌بینند. اما قبل از سفارش حتما باید بدانید که ممکن است رنگ تابلویی که تحویل می‌گیرید، با آنچه که در گوشی دیده‌اید تفاوت داشته باشد. دلیل این تفاوت مدل‌های رنگی RGB و  CMYK است که یکی در مانیتورها به کار می‌رود و دیگری در صنعت چاپ.

مدل رنگی RGB (رنگ‌های افزایشی) چیست؟

RGB مخفف قرمز (Red)، سبز (Green) و آبی (Blue) است. این مدل یا مود رنگی که در صفحات دیجیتالی و کامپیوتری استفاده می‌شود توسط پیکسل‌های نوری، رنگ مورد نظر را ایجاد می‌کند. حالت رنگی RGB با استفاده از این ۳ رنگ، تقریبا هر رنگی را که می‌توان تصور کرد، ایجاد می‌کند. اگر پیکسل‌ها خاموش باشند رنگ سیاه به وجود می‌آید. از طرف دیگر با افزودن هر چه بیشتر رنگ‌ها، رنگ‌های روشن‌تر و در نهایت رنگ سفید حاصل می‌شود. این بدان معنا است که مدل رنگی RGB با ترکیب (یا افزودن) مقادیر مختلفی از رنگ‌های قرمز، سبز و آبی، سایر رنگ‌ها را تولید می‌کند. به همین دلیل به سیستم رنگی RGB، افزایشی (Additive Colors) نیز می‌گویند.

به‌عنوان مثال، اگر می‌خواهید رنگ زرد تولید کنید، باید سبز و قرمز را با هم ترکیب کنید. یا برای ایجاد رنگ آبی روشن، باید سبز و آبی ترکیب شوند. البته بدیهی است که نحوهٔ عملکرد این سیستم و مدل رنگی، کمی پیچیده‌تر از این‌ها است. همان‌طور که اشاره شد این سیستم رنگی استاندارد اکثر رسانه‌های تصویری و وسایل دیجیتالی است، چون رنگ‌ها و انتخاب‌های گسترده‌ای در اختیارتان قرار می‌دهد. RGB طیف رنگی گسترده‌تر، شفاف‌تر و براق‌تری دارد. ناگفته نماند که اکثر برنامه‌های طراحی و ویرایش عکس نیز از RGB استفاده می‌کنند.

مدل رنگی CMYK (رنگ‌های کاهشی) چیست؟

مود رنگی CMYK عموما در صنعت چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد. کارکرد CMYK با RGB تفاوت دارد؛ چون به جای استفاده از رنگ‌های افزایشی، از رنگ‌های کاهشی (Subtractive Colors) استفاده می‌کند. CMYK نشان‌دهنده این کلمات است:

• فیروزه‌ای (Cyan)؛
• سرخابی (Magenta)؛
• زرد (Yellow)؛
• سیاه (Key).

همان‌طور که اشاره شد وقتی که همهٔ رنگ‌های مدل رنگی RGB (قرمز، سبز و آبی) را به مقدار مختلف باهم ترکیب می‌کنید، در نهایت با رنگ روشن‌تر مواجه خواهید شد؛ اما در مدل رنگی CMYK، تمام رنگ‌ها کاهشی است و در نتیجه هرچه رنگ‌های بیشتری اضافه کنید، نتیجه تیره‌تر خواهد شد. به‌عنوان مثال اگر سرخابی و زرد را ترکیب کنید، رنگ قرمز روشن به دست خواهد آمد. اگر زرد و فیروزه‌ای ترکیب شود، در نهایت با رنگ سبز مواجه می‌شوید. لازم به اشاره است که در این مدل رنگی، رنگ سفید وجود ندارد و در واقع در جایی که هیچ رنگی قرار نگرفته، رنگ سفید حاصل می‌شود.

RGB و CMYK چه تفاوت هایی با هم دارند؟

بدیهی است که عملکرد CMYK کاملا متفاوت از RGB است، چون ترکیب رنگ‌ها به روش دیگری صورت می‌گیرد. علاوه بر این در مدل رنگی CMYK به جای ۳ رنگ، ۴ رنگ وجود دارد. دلیل این عملکرد مدل رنگی CMYK این است که وقتی رنگ‌ها را به هم اضافه می‌کنید، نور جذب می‌شود یا از بین می‌رود تا رنگ‌های جدید ایجاد شود؛ وقتی این رنگ‌ها ترکیب می‌شوند به جای اینکه روشن‌تر شوند، تیره‌تر می‌شوند. این باعث می‌شود تنوع رنگی CMYK بسیار کمتر از RGB باشد.

مثلا اگر فیروزه‌ای، سرخابی و زرد را ترکیب کنید، رنگ قهوه‌ای تیره به دست می‌آید. فقط هنگامی که رنگ سیاه را اضافه می‌کنید، رنگ به‌طور کامل از تصویر حذف می‌شود. به همین دلایل ذکر شده مدل رنگی CMYK براقی و شفافیت RGB را ندارد. در واقع بسیاری از رنگ‌هایی که در مود رنگی RGB وجود دارند، در مود رنگی CMYK حتی نمی‌توانند ایجاد شوند!

اشتباه رایج

اکثر مردم از تفاوت بین این دو مدل رنگی آگاه نیستند و به همین دلیل ممکن است پس از دریافت محصولات چاپی، دچار سو تفاهم شوند. معمولا طراحان با برنامه‌هایی کار می‌کنند که از مدل رنگی RGB پشتیبانی می‌کند. مشکل از جایی شروع می‌شود که که وقتی یک طرح RGB با استفاده از فرآیند چاپ CMYK چاپ می‌شود، رنگ‌ها کمی متفاوت‌تر از رنگ دیده‌شده در مانیتور چاپ می‌شود. اکثر مشتری‌ها نیز از این مساله اطلاع ندارند و انتظار دارند طرح چاپ‌شده دقیقا به همان رنگی باشد که در گوشی دیده‌اند.

اگر به تصویر زیر نگاهی بیندازید، می‌توانید به وضوح تفاوت RGB و CMYK را مشاهده کنید. یکی از تفاوت‌های چشمگیر بین دو طرح، رنگ آبی به کار رفته در تصویر است. دلیل تفاوت رنگ آبی در این دو تصویر، متفاوت بودن رنگ آبی در مدل‌های رنگی RGB و CMYK است.

به‌طور کلی رنگ آبی در RGB در مقایسه با CMYK کمی براق‌تر است. این بدان معنا است که اگر طرح مورد نظر با مود رنگی RGB ایجاد و با CMYK چاپ شود، آنچه که در نسحه چاپی خواهید دید آبی مایل به بنفش خواهد بود. همین امر در مورد رنگ سبز و حتی دیگر رنگ‌ها نیز به شیوه‌ای صدق می‌کند.

اگر می‌خواهید بدانید رنگی که در مانیتور مشاهده می‌کنید، در نسحهٔ چاپی به چه رنگی درمی‌آید، می‌توانید در برنامهٔ فتوشاپ به منوی View بروید و سپس گزینهٔ Proof Colors را انتخاب کنید؛ اینجا می‌توانید ببینید که هنگام تبدیل طرح مورد نظر به مدل رنگی CMYK، تقریبا به چه رنگی درمی‌آید. البته به یاد داشته باشید که همان خروجی را هم باز از مانیتور و سیستم رنگی RGB نظاره‌گر هستید!

در نهایت لازم به اشاره است که با وجود تمامی این موارد و مشکلات، مجموعه کاما آرت استودیو با بهره‌مندی از به‌روزترین تکنولوژی‌ها همواره سعی داشته تا در حد امکان بهترین و صحیح‌ترین رنگ‌ها را در محصولات چاپی خود تولید کند.

 

 

 

منابع: Fastprint ـ Bluegg